امروزه از روش‌های مختلف عمل بسته ستون فقرات (MIS)، به طور معمول برای درمان مشکلات کمر از جمله فتق دیسک استفاده می‌شود. متخصصان ستون فقرات نیز از این روش به عنوان “جراحی آندوسکوپی” یاد می‌کنند، زیرا عمل بسته در مقایسه با جراحی باز ستون فقرات شامل برش‌های بسیار کوچک‌تر برای انجام اقدامات جراحی است. این امر تا حد زیادی به دلیل پیشرفت در فناوری ابزار جراحی است. با استفاده از رترکتور‌های تخصصی، ابزارهای ویدئویی و تجهیزات جراحی، پزشکان اکنون از طریق برش‌های کوچک دید بیشتری دارند و می‌توانند حتی پیچیده ترین درمان‌ها مانند فیوژن مهره ها و نخاع را برای درمان دیسک کمر انجام دهند.
دیسککتومی کمر نوعی جراحی ستون فقرات است که شامل برداشتن تمام یا بخشی از دیسک بین مهرهای یا آسیب‌دیده بیماربرای کاهش فشار بر عصب (های) نخاعی ستون فقرات کمر است. این روش ممکن است در بیمارانی که انجام این عمل مناسب آن‌ها است با استفاده از روش‌های عمل بسته انجام شود.
کاربردهای عمل بسته کمر
در واقع امروزه شش روش درمانی عمل بسته دیسک کمر با روش‌های کم تهاجمی در دسترس است.
ترمیم شکستگی‌های فشاری
این روش‌ها که به عنوان ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی شناخته می‌شوند، گزینه‌هایی هستند که امکان ترمیم شکستگی‌های فشاری ناشی از موارد مربوط به پوکی استخوان را فراهم می‌کنند. اساساً برای درمان باید سیمان استخوانی در ناحیه شکستگی اعمال شود و در نهایت مهره‌ها تقویت شوند.
رفع فشار تنگی کانال نخاعی
تنگی نخاع به این معنی است که کانال نخاعی باریک شده‌است و معمولاً با انسدادهایی مانند خار استخوان ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به درد، بی‌حسی یا ضعف شود. روش اصلاح این مسئله به عنوان لامینکتومی نخاع یا رفع فشار ستون فقرات شناخته می‌شود. هدف جراح باز كردن ستون فقرات و آزاد كردن آن از هرگونه انسداد است تا فشار بر اعصاب شما آزاد شود.
رفع فتق دیسک
غالباً وقتی بیماران به دلیل فشردگی عصب مراجعه می‌کنند، دچار فتق دیسک کمر می‌باشند. بنابراین لامینکتومی اغلب در رابطه با آن‌چه به عنوان دیسککتومی شناخته می‌شود، انجام می‌شود. این اصطلاح پزشکی برای برداشتن فتق دیسک که بر ریشه‌های عصبی ستون فقرات یا خود طناب نخاعی فشار می‌آورد است.
بزرگ کردن کانال نخاعی
در بعضی موارد، در حقیقت فتق دیسک اتفاق نیفتاده است بلکه دیواره‌های کانال نخاعی شما دچار التهاب می‌شود. تشخیص این نکته نیز مهم است، زیرا در صورت برطرف نشدن فشردگی کانال نخاعی، ضخیم شدن طبیعی مهره‌ها اتفاق می‌افتد. این تلاش بدن شما برای تأمین اعصاب با محافظت بیشتر است. در هر صورت جراح می‌تواند از طریق آندوسکوپی وارد کانال نخاع شده و حفره‌ی استخوانی را در محل عصب آسیب‌دیده بزرگ کند تا درد و فشار بر روی آن را تسکین دهد.
عمل بسته فیوژن نخاعی
روش‌های فیوژن ستون فقرات برای تسکین علائم انواع بیماری‌های دردناک استفاده می‌شود، از جمله:
- درد مزمن گردن و کمر
- بیماری دژنراتیو دیسک
- فتق مکرر دیسک
- اسکولیوز
- بی‌ثباتی ستون فقرات (مانند اسپوندیولیستیز)
- شکستگی‌های ضربه‌ای
- تومورها و سایر عفونت‌ها
عمل بسته دیسککتومی کمر چیست؟
دیسککتومی نوعی عمل بسته دیسک کمر است که شامل کاهش فشار وارده بر ریشه‌های عصبی و یا نخاع توسط فتق دیسک یا خار استخوان (وضعیتی که تحت عنوان فشرده‌سازی ریشه عصب شناخته می‌شود) است.
ستون فقرات کمراز پنج مهره تشکیل شده‌است. دیسک‌ها نوارهای اسفنجی – غضروفی بین مهرهای هستند و کلمه‌ی اکتومی به معنای “خارج نمودن” است. در دیسککتومی کمر، جراح از طریق یک برش در پشت سطح مهره‌ها به ستون فقرات کمر دسترسی پیدا می‌کند و تمام یا بخشی از دیسک را از بین می‌برد – و یا در بعضی موارد مواد استخوانی – که بر عصب فشار می‌آورد و باعث درد می‌شود را از بین می‌برد. از آن‌جا که دیسککتومی، فشرده‌سازی عصب را از بین می‌برد، این روش بعنوان عملی با حداقل فشار نخاعی در نظر گرفته می‌شود.
بسته به شرایط شما و اهداف خاص جراحی، جراح ممکن است این عمل را با روش بسته یا حداقل تهاجمی انجام دهد. جراحی باز ستون فقرات به روش سنتی، شامل برداشتن و برش زدن عضلات از روی ستون فقرات است. عمل بسته ستون فقرات شامل یک برش کوچک است که به جراح اجازه می‌دهد عضلات اطراف ستون فقرات را به جای برش دادن جدا کند.
مزایای عمل بسته دیسک کمر
تمام مزایای روش‌های آندوسکوپی ستون فقرات منجر به یک مزیت کلی از جمله آسیب کمتر، هنگام درمان کردن دیسک کمر است. در اینجا برخی از مزیت‌های عمل بسته دیسک کمر آورده شده‌است:
برش کوچک‌تر
معمولاً قطر محل برش حدود یک سانتی‌متراست. افرادی که قبلا عمل باز دیسک کمر داشته‌اند می‌توانند به خوبی این موضوع را درک کنند که برش زیاد در قسمت کمر چقدر آزاردهنده و دردناک است و بهبودی پس از عمل مدت زمان زیادی طول می‌کشد.
آسیب کمتر به بافت
برش‌های کوچک‌تر به طور طبیعی به معنای آسیب‌دیدگی کمتر بافت است زیرا جراحان با دقت بیشتر در امتداد ستون فقرات پیش می‌روند تا اصلاحات دقیق بیماران را انجام دهند.
خونریزی کمتر
آسیب کمتر به بافت نیز معادل خونریزی کمتر است. از دست دادن خون در حین جراحی می‌تواند مشکلات دیگری را که ربطی به درمان دیسک کمر ندارد برای بیمار ایجاد کند.
صرفه جویی در زمان
برش کوچک‌تر نیز به این معنی است که گیرنده‌های درد کمتری آسیب‌دیده‌اند و برای بهبودی بدن باید کار کمتری انجام دهد. این بدان معناست که زمان بهبودی به طور کلی تسریع می‌شود (و جای زخم نیز کاهش می‌یابد). این واقعیت‌ها به این معنی است که شما می‌توانید سریع‌تر به زندگی عادی خود برگردید. برش‌های کوچک‌تر امکان انجام روش‌هایی مانند ترمیم فتق دیسک یا برآمدگی، جوش خوردن مهره‌ها و از بین بردن خار استخوان را با خطر بسیار کمتر و بهبود راحت‌تر فراهم می‌کند.
چرا به این روش احتیاج دارم؟
برای کاهش فشار وارد شده بر نخاع یا اعصاب نخاع و ریشه‌های عصب ممکن است عمل بسته دیسککتومی کمرتوصیه شود. به طور کلی جراحی ستون فقرات هنگامی که دیسک بین مهرهای یا مواد استخوانی به این عناصر عصبی فشار می‌آورد یا آن‌ها را فشار می‌دهد توصیه می‌شود:
- درد در پا که فعالیت‌های عادی روزمره شما را محدود می‌کند
- ضعف یا بی‌حسی در پاها
- اختلال در عملکرد روده و یا مثانه
عمل بسته دیسککتومی کمر چگونه انجام می‌شود؟
نحوه عمل
این عمل با قرارگیری بیمار روی شکم انجام می‌شود.
رفع فشار
بعد از ایجاد یک برش کوچک، عضلات ستون فقرات با تاخیر یا به آرامی از هم جدا می‌شوند و یک رترکتور لوله‌ای به داخل فرو برده می‌شود که از طریق آن جراح می‌تواند عمل بسته دیسک کمر را انجام دهد. از طریق رترکتور لوله‌ای، بخشی از لامینا (عنصر مهرهای استخوانی که قسمت خلفی کانال نخاعی را می‌پوشاند) برداشته می‌شود تا ناحیه فشرده نخاع یا ریشه‌های عصبی را نشان دهد. با از بین بردن منبع فشرده‌سازی تمام یا بخشی از فتق دیسک، بیرون زدگی استخوان (به نام خار استخوان) و در مواردی تومور، یا فشار عصب از بین می‌رود.
بسته شدن
برش کوچک بسته می‌شود، که معمولاً فقط یک زخم از خود به جای می‌گذارد.
بهبودی چقدر طول می‌کشد؟
جراح یک برنامه‌ی درمانی برای بهبود وضعیت شما که شامل تمرینانی پس از جراحی است به شما خواهد داد تا هرچه سریع‌تر به سطح فعالیت طبیعی خود برگردید. پس از عمل بسته دیسک کمر، ممکن است بهبود فوری برخی یا همه علائم خود را مشاهده کنید. علائم دیگر ممکن است به تدریج بهبود یابد.
مدت زمانی که باید در بیمارستان بمانید به برنامه درمانی شما بستگی دارد. در برخی موارد این روش ممکن است به صورت سرپایی انجام شود. به طور معمول تا پایان اولین روز پس از جراحی در بیمارستان تحت مراقبت می‌باشید و به آرامی شروع به راه رفتن می‌کنید. بازگشت شما به کار به میزان بهبودی بدن و نوع کار یا فعالیتی که قصد بازگشت به آن را دارید بستگی دارد. برای تعیین برنامه‌ی مناسب برای بهبودی با جراح خود همکاری کنید و دستورالعمل‌های او را تا حد ممکن دنبال کنید تا روند بهبودی سریع‌تر شود.
برای تعیین این‌که آیا شما کاندید عمل بسته دیسککتومی کمر هستید، لطفا با پزشک خود صحبت کنید.
آیا خطرات یا عوارض بالقوه‌ای وجود دارد؟
درمان و نتایج آن به فرد بستگی دارد. نتایج ممکن است متفاوت باشد. عوارضی مانند عفونت، آسیب عصبی، لخته شدن خون، از دست دادن خون و مشکلات روده و مثانه، همراه با عوارض مرتبط با بیهوشی، برخی از خطرات احتمالی جراحی ستون فقرات است. یک خطر بالقوه ذاتی برای فیوژن ستون فقرات، عدم اتصال صحیح استخوان مهره و پیوند است، که ممکن است به جراحی مجدد نیاز داشته باشد. لطفاً برای لیستی کامل از علائم، هشدارها، اقدامات احتیاطی، عوارض جانبی، نتایج بالینی و سایر اطلاعات مهم پزشکی که مربوط به روش عمل بسته دیسککتومی کمر است، با پزشک خود مشورت کنید.
تزریق برای درمان فتق دیسک کمر
تزریق استروئید اپیدورال
فضای اپیدورال در ستون فقرات در داخل دیواره مهره وجود دارد و غشای دیگری به نام دورا ماتر(سخت شامه) را احاطه کرده است. این شامل وریدها، ریشه‌های عصبی، چربی، بافت هم‌بند و بسیاری از اجزای حیاتی دیگر است. هدف از فضای اپیدورال محافظت از این اجزا است. همچنین فضای بیشتری برای حرکت ستون فقرات فراهم و شوک را جذب می‌کند.
فضای اطراف ستون فقرات برای محافظت در نظر گرفته شده‌است، اما این بافت می‌تواند ملتهب شده و باعث استرس اعصاب شود. اعصاب فشرده می‌تواند منجر به درد کمر، درد یا بی‌حسی در اندام‌ها و احساس گزگز شدن بسته به محل فشرده‌سازی شود. برخی از علائم دیگر ممکن است با این بیماری همراه باشد، بنابراین مهم است که هرگونه علائم احتمالی را با پزشک در میان بگذارید حتی اگر به نظر بی‌ربط باشند.
کورتیزول هورمونی است که به طور طبیعی توسط بدن آزاد می‌شود. سطح قند خون، التهاب و متابولیسم می‌تواند تحت تأثیر سطح کورتیزول باشد. تزریقات استروئید اپیدورال حاوی فرم مصنوعی کورتیزول به نام کورتیزون است. افزایش مقدار کورتیزول می‌تواند تورم و در نتیجه درد همراه با آسیب را کاهش دهد.
پزشکان برای اطمینان از قرارگیری سوزن در محل صحیح که بیش‌ترین التهاب را کاهش می‌دهد، از اشعه ایکس یا فناوری تصویربرداری دیگر استفاده می‌کنند. بسیاری از تزریقات همچنین شامل بی‌حسی موضعی برای کاهش درد است که ممکن است هنگام وقوع تزریق رخ دهد. محل تزریق به محل درد بستگی دارد و می‌تواند در قسمت‌های فوقانی (گردن)، میانی (توراسیک) یا تحتانی (کمر) ستون فقرات باشد.
درمان سلول‌های بنیادی مزانشیمی
سلول‌های بنیادی مزانشیمی در سراسر بدن قرار دارند و حاوی توانایی کمک به سلول‌ها برای بازسازی پس از آسیب دیدن هستند. سلول‌ها از مغز استخوان تهیه می‌شوند. سپس سلول‌ها در ناحیه‌ای که درد بیشتر است پردازش و تزریق می‌شوند. افزایش میزان سلول‌های بازسازی کننده می‌تواند به سلول‌های آسیب‌دیده بهبودی دهد و هم زمان درد را کاهش می‌دهد.
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
سلول‌های خونی حاوی بسیاری از اجزای مهم هستند که یکی از آن‌ها پلاکت نامیده می‌شود. این سلول‌ها حاوی پروتئین‌ها و فاکتورهای بهبودی هستند که می‌توانند التهاب را کاهش دهند. روش پی‌آرپی درمانی مشابه روش درمانی با سلول‌های بنیادی مزانشیمی است. هنگامی که خون از بیمار گرفته می‌شود در یک سانتریفیوژ قرار می‌گیرد که به غلظت پلاکت کمک می‌کند. سپس محلول به ناحیه آسیب دیده تزریق می‌شود.
دیسکوژل
دیسکوژل یک اتانول ژله‌ای غیر استروئیدی، الکل منجمد شده مخلوط با ماده کنتراست. دیسکوژل برای درمان دیسک‌های فتق شده، دیسک‌های برآمده یا لغزنده می‌باشد که با قرار گرفتن دیسکوژل روی دیسک باعث کاهش فشار، تسکین درد و پر کردن فاصله‌های ناشی از فتق دیسک می‌شود.
دیسکوژل برای بیماران و پزشکانی مناسب است که می‌خواهند برای درد ناشی از دیسک‌های فتق شده، سرخورده یا برآمدگی به یک درمان ساده و کارآمد دست پیدا کنند. دیسکوژل در یک بسته آماده برای استفاده ارائه شده است. درمان دیسک فتق شده به کمک دیسکوژل شامل تزریق این ژل غیر استروئیدی تحت هدایت فلوروسکوپی در دیسک بین مهرهای است.
