اسپوندیلوز گردنی یک اختلال شایع و مرتبط با سن ستون فقرات گردنی است که در ناحیه گردن واقع شده است. این بیماری به نام آرتروز گردن یا آرتروز گردنی نیز شناخته میشود. با افزایش سن، دیسکهای گردنی به تدریج فرسوده شده و در نتیجه ساختار آنها خراب میشود. زمانی که مایعات موجود بین دیسکهای گردنی از بین میرود، ستون فقرات خشک و سفت شده که منجر به درد گردن میشود. این امر منجر به تغییر در استخوانها، دیسکها و مفاصل ستون فقرات گردن میشود.
در نتیجه کمبود مایعات و تحلیل رفتن دیسکها و غضروفهای اطراف، رشد غیرطبیعی یا خارهای استخوان به نام استئوفیتها میتوانند منجر به باریک شدن مجرا از محل خروج اعصاب نخاعی شوند و در نهایت یک بیماری به نام تنگی نخاع گردنی را ایجاد کنند.
اسپوندیلوز چیست؟
اسپوندیلوز اصطلاح جامعي است که برای توصیف هرگونه تخریب نخاعی استفاده میشود. علائم اسپوندیلوز شامل درد حاد گردن و کمر در سنین پیری است. اسپوندیلوز گردنی در میان افراد میانسال و مسن شیوع دارد که بیش از 85٪ افراد بالای 60 سال قربانی این اختلال هستند و با درد گردن دست و پنجه نرم میکنند. اسپوندیلوز زودرس گردن نیز میتواند رخ دهد، اما نادر است.
اسپوندیلیت و اسپوندیلوز
اسپوندیلیت و اسپوندیلوز هر دو بر نخاع تأثیر میگذارند اما تفاوت اساسی بین این دو وجود دارد. اسپوندیلیت به معنی التهاب یک یا چند مهره گردنی است که منجر به درد در ستون فقرات میشود. اسپوندیلوز گردنی بیشتر به تمام انواع تخریب ستون فقرات اشاره دارد. بنابراین حتی اگر اثرات هر دو بیماری مشابه باشند، منشا و علت آنها کاملاً متفاوت است. درک تفاوت بین اسپوندیلوز و اسپوندیلیت بسیار مهم است زیرا به پزشکان کمک میکند تا دوره درمان و داروهای مناسب بیمار را تعیین کنند.
علت آرتروز گردن
سایش و پارگی طبیعی استخوان در نخاع اصلیترین علت اسپوندیلوز گردنی است که منجر به اسپوندیلوز دژنراتیو میشود. سایر دلایل احتمالی درد گردن میتواند موارد زیر باشد:
خار استخوان یا رشد غیرطبیعی استخوان به نام استئوفیت
همانطور که ستون فقرات به دلیل کهولت سن تحلیل میرود و ضعیف میشود، بدن با رشد استخوانهای جدید و اضافی به ستون فقرات قدرت میدهد. به این شکل گیری غیر عادی استخوانها یا استئوفیتهای گردن خار استخوانی گفته میشود. این استخوانهای اضافی میتوانند به ستون فقرات فشار وارد کنند، مانند عصب و نخاع در ناحیه گردن که منجر به بیماری دیسک گردن میشود.
دیسک نخاعی کم آب
نخاع از استخوانهای ریزی به نام مهره تشکیل شده است. مهرهها نیز از دیسکهای کوچک پر از مایع تشکیل شدهاند. مایع بین استخوانها غلیظ است و مانند بالشتکهایی عمل میکند که شوک ناشی از فعالیتهای سنگین مانند بلند کردن، چرخاندن و سایر حرکات را جذب میکند. با افزایش سن، این مایع میتواند به دلیل وضعیتی به نام خشک شدن دیسک منجر به کم آبی شود. خشك شدن ديسك باعث میشود استخوانها در حین فعالیتهایی که باعث اسپوندیلوز گردن میشوند، به یکدیگر ساییده شوند و منجر به درد حاد در فضای گردن شود.
دیسکهای فتق
در این شرایط، در دیسکهای نخاعی شکافهایی ایجاد میشود که منجر به نشت مایع موجود در بین آنها میشود. این ماده بالشتک مانند داخلی که به بیرون نشت میکند و میتواند به اعصاب و استخوانهای نخاعی فشار وارد کند و منجر به بی حسی بازوها و درد شدید شود.
آسیب
هر نوع آسیب گردن در اثر حادثه میتواند منجر به بروز اسپوندیلوز خفیف گردنی شود که روند پیری ستون فقرات گردنی را تسریع میکند.
سفتی رباط
رباطها نوارهایی از بافت پیوندی فیبری هستند که استخوانها و غضروفها را به یکدیگر متصل میکنند. با افزایش سن، این رباطها سفت شده و بر روی حرکت کلی گردن تأثیر میگذارند که در نهایت باعث ایجاد مشکلاتی در گردن میشود.
استرس و فعاليت بیش از حد
افرادی که در شغل خود باید اجسام سنگین را بلند کنند، مانند کارهای ساختمانی، بیشتر مستعد ابتلا به اسپوندیلیت گردن و اسپوندیلوز هستند. انجام این نوع کارها از کودکی فشار بیشتری به گردن و نخاع وارد میکند که منجر به اسپوندیلوز زودرس کمر و علائم اسپوندیلوز گردنی میشود
عوامل خطر اسپوندیلوزیز سرویکال (گردنی)
بزرگترین عامل خطر اسپوندیلوز گردنی پیری است. بنابراین نمیتوان از بروز آن به طور کامل جلوگیری کرد. اما مطمئناً عوامل دیگری نیز وجود دارند که میتوانند شروع این بیماری را تسریع کنند. این عوامل عبارتند از:
- آسیب به گردن در اثر تصادف
- فعالیتهای پر فشار مربوط به کار که نیاز به فعاليتهاي جسمی سنگین دارد، مانند بلند کردن وسايل سنگین
- وضعیت بد بدنی به اين معنی که از حرکات تکراری گردن استفاده میکنید و یا سر خود را برای مدت طولانی در وضعیت نامناسبی نگه میدارید. به ویژه برای افرادی که کار پشت میزي انجام ميدهند این وضعيت فشار تکراری نامیده میشود.
- عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی
- سیگار کشیدن
- داشتن اضافه وزن و بیتحرکی برای مدت زمان طولانی
علائم
علائم اسپوندیلوز گردنی در افراد مختلف متفاوت است و میزان درد ستون فقرات گردنی به سن فرد مبتلا بستگی دارد. برخی از علائم شایع اسپوندیلوز عبارتند از:
- سفتی بیش از حد در گردن منجر به علائم درد در گردن میشود.
- سردرد سنگین اسپوندیلوز گردنی که ممکن است از قسمتهای اصلی درد اسپوندیلوز گردنی ایجاد شود.
- دردی در شانه و بازوها که منجر به عدم توانایی حرکت دستها میشود.
- عدم چرخش مناسب سر به دلیل درد شدید.
- علائم اسپوندیلوز هنگام تلاش برای چرخاندن گردن، صداهایی را ایجاد میکند.
با استراحت کافی و خواب مناسب، علائم درد گردن به مرور بهبود مییابد. علائم درد گردن در صبح و سپس دوباره در شب قبل از خواب به اوج خود میرسد.
اگر استئوفیتها باعث تنگی کانال نخاعی در استخوان گردن شوند، فشار زیادی به نخاع وارد شده و منجر به بیماری به نام میلوپاتی اسپوندیلوتیک گردنی میشود. معنی میلوپاتی چیزی نیست بلکه به هر بیماری نخاعي اشاره دارد. بروز این بیماری ثانویه میتواند منجر به علائم زیر شود:
- احساس گزگز غیر طبیعی، بیحسی و ضعف در مناطق اطراف مانند بازوها، دستها، پاها
- عدم تعادل و هماهنگی که منجر به مشکلات راه رفتن و حرکت میشود.
- استخوان گردنی که دچار اسپوندیلوز شده منجر به رفلکسهای غیر طبیعی و اسپاسم عضلانی ناگهانی میشود.
- بروز بیاختیاری یا از دست دادن کنترل روی مثانه و ادرار و حرکات روده.
تشخیص
چگونه میتوان درد گردن را درمان کرد؟ این امر از ابتدا بستگی به میزان تشخیص بیماری دارد. تشخیص دقیق بیماری در واقع تشخیص سایر عواملي است که میتوانند به طور کلی باعث گردن درد شوند. بر اساس نتایج آزمایشات، پزشک ممکن است بیمار را به متخصص ارتوپدی یا متخصص مغز و اعصاب برای درمان بیشتر اسپوندیلوز گردنی ارجاع دهد. آزمایشات تشخیصی عبارتند از:
معاینات فیزیکی
اولین مجموعه آزمایشات فیزیکي برای تعیین دوره مناسب درمان اسپوندیلوز شامل آزمایش رفلکسهای بیمار و بررسی وجود ضعف عضلانی و نقص در عملکرد عصب حسی است. برای درمان اسپوندیلیت گردنی، پزشکان همچنین آزمایشاتی را برای تعیین دامنه حرکات گردن و حالت کلی راه رفتن او انجام میدهند تا روشهای درمانی لازم برای گردن را تعیین کنند. تمام این آزمایشات به پزشک کمک میکنند تا تشخیص دهد که آیا اعصاب و طناب نخاعی تحت فشار بیش از حد هستند یا خیر. برای تأیید تشخیص اسپوندیلوز گردنی، پزشکان آزمایشهای تصویربرداری و آزمایشات عملکرد عصبی را سفارش میدهند.
تستهای تصویربرداری
- عکسبرداری با اشعه ایکس: برای بررسی وجود خارهای استخوان و سایر تودههای غیر طبیعی استخوانهای نخاعی استفاده میشود.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری: برای به دست آوردن تصاویر دقیق از ناحیه گردن رحم استفاده میشوند.
- اسکن ام.آر.آی: شامل استفاده از امواج رادیویی است که به پزشک کمک میکند عصب تحت فشار را تشخیص دهد.
- میلوگرام: در این روش برای مشخص کردن نواحی ستون فقرات، یک ماده رنگی ردیاب به ستون فقرات تزریق میشود و سپس سیتی اسکن یا اشعه ایکس انجام میشود. در این روش، پزشکان میتوانند تصاویر بهتری از مناطق آسیب دیده پیدا کنند.
تستهای عملکرد عصبی
- الکترومیوگرام: این آزمایش برای تعیین عملکرد اعصاب بدن به روش طبیعی استفاده میشود. EMG با اندازهگیری فعالیت الکتریکی اعصاب، عبور سیگنالهای عصبی در بدن را ثبت میکند.
- مطالعه هدایت عصبی: با قرار دادن الکترودها روی پوست، پزشک سرعت و قدرت سیگنالهای ارسالی از انتهای عصب در بدن را مطالعه میکند.
درمان آرتروز گردن در اصفهان
روشهای درمانی اسپوندیلوز عمدتا بر روی چگونگی بهبود اسپوندیلوز گردنی، تسکین درد و کاهش خطر آسیب گسترده به مهرههای شما متمرکز است. درمان اسپوندیلوز گردنی شامل موارد زیر است:
مراقبت از خود
گزینههای مختلف درمان خانگی برای تسکین درد اسپوندیلوز گردنی در دسترس است. در مرحله اول به بیمارانی که از درد گردن رنج میبرند، توصیه میشود که در طول روز به اندازه کافی استراحت کرده و از وضعیت بدن خود مراقبت مناسب داشته باشند. افرادی که در سنین پایین دچار اسپوندیلوز میشوند، به دلیل عادتهای بد مطالعه، به این بیماری مبتلا میشوند.
فیزیوتراپی و ورزش
با شروع علائم درد گردن، درمان با فیزیوتراپی برای اسپوندیلوز گردنی راهی عالی برای تسکین درد است. با کمک یک فیزیوتراپیست آموزش دیده میتوانید تمام تمرینات اسپوندیلوز گردن را یاد بگیرید. این دسته از تمرینات درد گردن شامل تمرینات اسپوندیلوز گردنی برای کمک به کشش و تقویت عضلات گردن و شانهها است.
اشکال خاصی از تمرینات برای درد گردن شامل کشش گردن است. نوعی درمان فیزیوتراپی اسپوندیلوز گردنی که با استفاده از وزنه به افزایش فضای بین مفاصل گردن و کاهش فشار وارد شده بر دیسکهای گردن و ریشههای عصبی کمک میکند. فیزیوتراپی:
فیزیوتراپی یک درمان مهم برای اسپوندیلوز گردن است. برای تسکین درد باید با فیزیوتراپیست خود مشورت کنید. فیزیوتراپی شامل درمان با روشهای مختلف است. این موارد شامل:
- روشهای خاصی مانند TENS ،IFT ،US در تسکین درد کمک میکند. این روشها به کاهش التهاب و در نتیجه کاهش درد کمک میکنند.
- استفاده از کیسه یخ روی روی ناحیه متورم باعث کاهش تورم میشود.
- از بستههای گرم استفاده کنید تا اسپاسم عضلات آزاد شود. این كار باعث افزایش خونرسانی و بهبودی میشود.
- روشهای خاصی مانند آزاد کردن نقطه ماشه به آزادسازی فیبرهای عضلانی سفت کمک کرده و به این صورت درد را کاهش میدهد. این روش به کاهش مواد زائد که منجر به درد ایسکمیک میشود نیز کمک میکند.
داروها
داروهای رایج تجویز شده برای درمان اسپوندیلوز گردنی عبارتند از:
- داروهای مسکن بدون نسخه: تجویز داروهایی که میتوان بدون نسخه پزشک خریداری کرد اغلب به بیماران در تسکین درد کمک میکند. این داروها شامل ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم یا استامینوفن هستند که برای مقابله با درد ناشی از تغییرات اسپوندیلوتیک ستون فقرات بسیار مفید هستند.
- شل کنندههای عضله: بهترین داروها برای اسپوندیلوز گردنی، داروهای مخصوص درمان اسپاسم عضلات است. داروهایی مانند سیکلوبنزاپرین كه در شل کردن عضلات تحت فشار گردن و ناحیه گردن مفید است.
- داروهای مخدر: پزشک برای تسکین درد فوری، داروهای مخدر مانند هیدروکدون را تجویز ميكند.
- داروهای ضد تشنج: داروی ضد صرع برای درد گردن استفاده میشود. برای مثال داروهایی مانند گاباپنتین به کاهش و از بین بردن درد ناشی از آسیب عصب کمک میکنند.
- تجویز استروئید: داروی درد گردن همچنین ممکن است شامل تزریق استروئید مانند پردنیزون برای کاهش التهاب بافت و کاهش موثر درد باشد. برای درد خفیف، داروهای کورتیکواستروئید مفید هستند.
- داروهای غیر استروئیدی: چنین داروهایی، مانند دیکلوفناک كه توسط پزشک تجویز میشوند، ضد التهاب هستند و از این رو میتوانند درد ناشی از اسپوندیلوز گردنی را کاهش دهند.
- ثابت شده است که داروهای ضد افسردگی در تسکین درد شدید گردن و شانه نیز مفید هستند.
- داروی هومیوپاتی برای اسپوندیلوز گردنی نیز برای افرادی که از اسپوندیلوز حاد گردنی رنج میبرند در دسترس است.
گرما یا سرما
گرما و سرما درمانی به شما کمک میکند و باعث آرامش عضلات دردناک گردن و شانهها میشود. استفاده از کمپرس گرم یا یک بسته سرد میتواند درمان خانگی خوبی برای اسپوندیلوز گردنی باشد.
کایروپراکتیک
دستکاری کایروپراکتیک میتواند به منظور کنترل درد بسیار شدید ناشی از اسپوندیلوز گردنی کمک کند.
گردنبند
استفاده از گردنبند برای اسپوندیلوز گردنی به محدود کردن حرکت کمک میکند و از گردن و شانهها پشتیبانی میکند. با این حال، نباید این گردنبندها را برای مدت طولانیتری بپوشید زیرا باعث ضعف عضلات میشود.
جراحی
اسپوندیلوز گردن پیشرونده نیست. حتی ممکن است بیماران مجبور باشند در تمام طول زندگی خود با درد شدید زندگی کنند زیرا یک بیماری مزمن است. جراحی اسپوندیلوز گردن فقط در موارد نادری که سایر اشکال درمانی به تسکین درد کمک نمیکنند، توسط پزشکان توصیه میشود. برای افرادی که به تدریج عملکرد بازوها، دستها و پاهای خود را از دست میدهند، ممکن است از جراحی برای رفع مشکل استفاده کنند. زیرا هر نوع فشرده سازی در طناب نخاعی ممکن است منجر به ناتوانی عملکردی دائمی شود.
در صورتی که جراحی لازم باشد، هدف اصلی آن حذف مناطق یا منابعی است که فشار بیشتری به نخاع و انتهای عصب وارد میکنند. برخی از اشکال جراحی باز میتواند شامل قرار دادن ایمپلنت یا پیوند استخوان برای ایجاد ثبات باشد. پزشکان همچنین فیوژن دیسکهای تحلیل رفته را به عنوان درمانی برای اسپوندیلوز گردن انجام میدهند.
پیشگیری
اقدامات خاصی در مورد درمان خانگی اسپوندیلوز گردن وجود دارد که میتواند به جلوگیری از این بیماری کمک کند. این درمانهای خانگی برای درد گردن شامل موارد زیر است:
- از ناحیه گردن و شانه خود به خوبی مراقبت کنید. از بلند كردن اجسام سنگین روی سر یا گردن خودداری کنید. روی بالشت بلند نخوابید.
- افرادی که مشاغل پشت میز نشینی دارند، باید به وضعیت بدنی که معمولاً هنگام کار به خود میگیرید، توجه کنند. اطمینان حاصل کنید که بین ساعت کار خود به اندازه کافی حرکات کششی انجام میدهید. صاف کردن ستون فقرات گردنی در طول روز مهم است. هر چند وقت یک بار به پشت خم شوید.
- شنا به عنوان یک تمرین ملایم برای درد گردن در نظر گرفته میشود. حتماً تا میتوانید شنا کنید و فعالیتهای بدنی عمومی را از یاد نبرید. برای مدت طولانی بیتحرک نباشید. ورزش برای اسپوندیلیت گردنی برای افرادی که از علائم اسپوندیلیت گردن رنج میبرند توصیه میشود.