معمولا به ضخیم شدن پوست به دلیل ساییدگی و فشار مداوم روی پا میخچه گفته میشود. میخچه میتواند بسیار دردناک باشد و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به مشکلات جدی تری مانند عفونت و عوارض جدی برای بیماران مبتلا به دیابت شود. هر کسی ممکن است به میخچه ی پا مبتلا شود اما افرادی که دائم کفش های نامناسب میپوشند، بیشتر احتمال دارد به این ضایعات پوستی درناک مبتلا شوند.
دلایل میخچه های پا
میخچه دلایل زیادی دارد که این دلایل شامل موارد زیر میشود:
- پوشیدن کفش هایی که اندازه پای شما نیستند. این مسئله شایع ترین دلیل ایجاد میخچه های پا است. اگر کفش های شما خیلی تنگ هستند یا قسمت هایی از کفش روی پای شما ساییده میشود درنتیجه باعث زخم ساییدگی و فشار روی پا میشوند. زنانی که اغلب کفش های پاشنه بلند میپوشند معمولا به دلیل فشار روی این ناحیه در حین راه رافتن، پینه های روی پنجه ی پایشان ایجاد میشود.
- ایستادن، راه رفتن یا دویدن به مدت طولانی
- فعالیت های فیزیکی، ورزش و کارهای که به پاهای شما فشار میاورد
- پابرهنه راه رفتن
- پوشیدن کفش بدون جوراب
- جوراب یا آستر کفشی که در حین راه رفتن زیر پای شما لیز میخورد و جمع میشود.
- به طرز نامناسب راه رفتن، راه رفتن بیش از حد روی لبه ی داخلی یا خارجی پا.
- فعالیت های فیزیکی، ورزش یا کارهایی که باعث ساییدگی مداوم قسمتی از پوست دست یا انگشتان شما میشود.
- ناهنجاری های ساختاری پا یا تغییر بیومکانیک (انگشت چکشی، پینه های استخوانی، ناهنجاری های مادرزادی)
عوامل خطرناک
این عوامل ممکن است خطر ابتلا به میخچه و پینه را افزایش دهند:
- پینه استخوانی پا: پینه یک برآمدگی غیر طبیعی و استخوانی است که روی مفصل انگشت پا ایجاد میشود.
- انگشت چکشی: انگشت چکشی یک پیچ خوردگی چنگالی شکل است که در انگشتان ایجاد میشود.
- سایر ناهنجاری های پا مانند خار استخوان، میتواند باعث ساییدگی مداوم پا داخل کفش شود.
علائم و نشانه های میخچه
میخچه یک مشکل رایج پا است. شما میتوانید میخچه ی روی پا را با موارد علائم زیر تشخیص دهید:
- یک برآمدگی سخت روی پوست که با یک تکه پوست خشک پوشیده شده است.
- یک توده حساس و برجسته روی پوست که با اعمال فشار دچار درد میشود.
تفاوت اصلی بین میخچه و پینه این است که پینه به ندرت دردناک.
میخچه دارای یک هسته مرکزی است. یک نقطه ی فشار (ناحیه حساسی که میخچه از آن محافظت میکند) در زیر هسته مرکزی قرار دارد که باعث درد میخچه میشود.
انواع میخچه
دو نوع میخچه اصلی وجود دارد:
میخچه سخت
میخچه های سخت معمولا در قسمت بالایی یا کناری پا ایجاد میشوند. به طور طبیعی این میخچه ها در قسمت هایی از پا که به دلیل پوشیدن کفش تنگ دائما دچار ساییدگی میشود به وجود میاید.
میخچه های نرم
میخچه های نرم معمولا بین مفاصل به وجود میاید، مانند ناحیه بین انگشتان پا. این میخچه ها بیشتر به دلیل استفاده از کفش هایی که باعث ساییدگی بین انگشتان میشود مانند کفش های پاشنه بلند به وجود میاید. این میخچه های به دلیل رطوبت پوست بین انگشتان پا نرم هستند.
چه زمانی باید برای درمان میخچه به پزشک مراجعه کنیم؟
درد میخچه ممکن است هنگام راه رفتن باعث آزار شما شود، این شرایط کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار میدهد. برخی از میخچه ها کوچک و بدون درد هستند درحالی برخی دیگر ممکن است بسیار دردناک و عفونی شوند.
زمانی که یک میخچه درناک شد باید به پزشک مراجعه کنید. اگر مبتلا به دیابت هستید باید برای درمان میخچه به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص میخچه روی پا
پزشک میتواند مشکلات پای شما را تشخیص دهد و درمان کند. اگر میخچه شما دردناک شود باید برای جلوگیری از هر گونه مشکل بعدی آن را درمان کنید.
پزشک میخچه ی شما را معاینه میکند تا از عدم وجود مشکلات دیگر مانند کیست یا زگیل مطمئن شود. شاید لازم باشد که پزشک مقداری از پوست میخچه را بتراشد.
پزشک از شما درباره سابقه ی بیماری و کفش هایی که میپوشید سوال میکند تا دلیل اصلی مشکل شما را پیدا کند. او همچنین بررسی میکند که آیا میخچه ی شما عفونی است یا خیر.
درمان میخچه
اگر میخچه دردناک شود به یک درمان صحیح نیاز دارد. میخچه درمان نشده ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- عفونت: میخچه های عفونی میتوانند مشکلات متعددی ایجاد کنند. در موارد نادر باکتر از میخچه ی عفونی به مفاصل ( آرتریت سپتیک) یا بافت استخوانی مجاور (استئومیلیت) سرایت کند.
- تغییر در وضعیت فیزیکی بدن و تنظیم آن: هنگامی که درد شدیدی تجربه میکنید میتواند ناخودآگاه وضعیت بدنی خود را تغییر دهید تا فشار را از روی ناحیه دردناک بردارید. این شرایط ممکن است وضعیت طبیعی بدن شما را مختل کند و در حالت تعادل بدنتان مشکلاتی به وجود آورد که در نهایت روی کمر و زانوهای شما تاثیر میگذارد.
- عوارض میخچه در افراد مبتلا به دیابت: افراد مبتلا به دیابت ممکن است دچار آسیب عصبی دست و پا شوند. این افراد شاید نتوانند زخم هایی مثل بریدگی های کوچک روی پا یا میخچه را احساس کنند بنابراین میخچه ی آنها درمان نمیشود و در نتیجه منجر به مشکلاتی مانند وضعیت نامتعادل فیزیکی، عفونت و حتی مرگ بافت اطراف میخچه (قانقاریا) شوند. شما میتوانید با کاهش فشار اطراف برآمدگی میخچه دردناک آن را درمان کنید. داروهای بدون نسخه برای درمان میخچه وجود دارند مانند چسب های میخچه و پدهای آغشته به کرم مخصوص که میتوان با قرار دادن آنها در اطراف میخچه باعث کاهش فشار شد. این پدها معمولا آغشته به اسید سالیسیلیک هستند. اسیدسالیسیلیک یک محلول موضعی است که به آرامی پوست ضخیم میخچه را میسوزاند. اکثر پزشکان استفاده از اینگونه درمان ها را منع میکنند برای مثال در این مورد اسید سالیسیلیک میتواند بافت سالم اطراف میخچه را هم تحت تاثیر قراردهد و با کاهش جریان خون باعث ایجاد عوارض جانبی شود. پزشکان میتوانند میخچه را با استفاده از تیغه چاقوی جراحی تراشیده یا از بین ببرند. این روش برای کاهش فشار و درد مناسب است. پزشک ممکن است بعد از برطرف کردن میخچه به شما توصیه کنند که از سنگ پا برای سوهان زدن پوست به منظور حفظ پوست جدید و نازک تر استفاده کنید. استعمال کرم مرطوب کننده هم برای نرم نگه داشتن پوست لازم است.
- پزشک متخصص ممکن است از شما بخواهد که از یک کفی یا کفش مخصوص برای اصلاح کردن میخچه ای که باعث بد شکل شدن پا میشود استفاده کنید. اگر دلیل اصلی میخچه ناهنجاری پا باشد پزشک شما ممکن است برای رفع آن جراحی را پیشنهاد کند.
درمان های خانگی
اگر مبتلا به دیابت یا بیماری دیگری هستید که باعث کاهش جریان خون شما میشود، قبل از اینکه برای میخچه از درمان های خانگی استفاده کنید حتما به پزشک مراجعه کنید.
اگر بیماری خاصی ندارید میتوانید از روش های زیر برای از بین بردن میخچه استفاده کنید:
- از پدهای بدون نسخه استفاده کنید. برای محافظت از ناحیه ای که میخچه رشد کرده است میتوانید از این پد ها استفاده کنید. هنگام استفاده از این پدها یا محلول های پاکننده میخچه مراقب باشید چون اینها حاوی اسید سالیسیلیک هستند و میتوانند پوست سالم شما را تحریک کنند و باعث ایجاد عفونت شوند، مخصوصا برای افراد مبتلا به دیابت یا سایر بیماریی هایی که باعث کاهش جریان خون میشوند ممکن است خطرناک باشند.
- پاها را خیس کنید. خیس کردن پاها در آب گرم و صابون میخچه ها را نرم میکند و در نتیجه میتواند باعث از بین رفتن میخچه شود.
- پوست ضخیم را نازک کنید. در حمام یا بعد از آن، میخچه را با سنگ پا،لیف، سوهان ناخن یا سنباده بمالید تا لایه ای از پوست سفت شده را از بین ببرید. برای کوتا کردن پوست از اجسام تیز استفاده نکیند. اگر دیابت دارید از سنگ پا استفاده نکنید.
- پوستتان ار مرطبو کنید. به پاهای خود مرطوب کننده بزنید تا باعث نرمی پوست شود.
- کفش و جوراب راحت بپوشید. تا زمانی که میخچه شما درمان میشود از کفش ها و جوراب های راحت استفاده کنید.
پیشگیری از ایجاد میخچه
معمولا تا مشکلی برای پاها ایجاد نشود ما به آنها توجه نمیکنیم. اما با کمی توجه و دقت میتوانیم از اکثر موارد میخچه پیشگیری کنیم. مواردی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- کفش هایی بپوشید که فضای مناسب زیادی برای انگشتان پا داشته باشد. اگر نمیتوانید انشگتان پا را داخل کفش تکان دهید یعنی کفش هایتان خیلی تنگ هستند. از یک کفاش بخواهید که قسمتی از کفش های شما را که باعث ساییدگی یا فشار پای شما میشود، تعمیر کند.
- از پوشش های محافظ استفاده کنید. پدهای پنبه ای، پدهای میخچه غیر دارویی یا بانداژ را روی قسمت هایی که با کفش شما ساییده میشود، بپوشید. همچنین میتوانید از جداکننده های انگشت پا یا مقداری پنبه بین انشگتان پا استفاده کنید.
- ناخن های پا را کوتاه کنید.
- اگر پای شما عرق میکند هر روز از پودر پا استفاده کنید یا پاها را خشک کنید.
- هر روز پاهای خود را بررسی کنید و آن را تمیز نگه دارید. پاها را با آب گرم و صابون بشویید، خشک کنید و از کرم مطوب کننده پا استفاده کنید. این کارها باعث نرمی و لطافت پوست شما میشود.
