شدت سردرد میتواند از آزار دهنده تا مختل کننده متغیر باشد. سردردها میتوانند در هر ناحیه از سر رخ دهند.
سردردهایی که شامل درد در پشت سر هستند میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند. بسیاری از این علل را میتوان با بررسی علائم دیگر تشخیص داد. این علائم شامل نوع درد تجربه شده و سایر نواحی است که درد ممکن است در آنجا وجود داشته باشد. هنگام مواجه با سردردهای شدید و مکرر همیشه باید سریع به پزشک مراجعه کرد.
علت سردرد پشت سر و گردن
دلایل مختلفی میتواند منجر به سردرد در پشت سر شود. در بسیاری از موارد، این سردردها باعث درد در نواحی دیگر میشوند یا در اثر ایجاد برخی از حوادث به وجود میآیند.
انواع درد، محل و سایر علائمی که احساس میکنید، به پزشک در تشخیص علت سردرد و نحوه درمان آن کمک میکنند را به او اطلاع دهید.
درد در گردن و پشت سر
آرتروز
سردردهای ناشی از آرتروز به دلیل التهاب و تورم در ناحیه گردن ایجاد میشوند. این نوع دردها اغلب باعث درد در پشت سر و گردن میشوند. حرکت به طور معمول باعث شدیدتر شدن درد میشود. این سردردها میتوانند در اثر هر نوع آرتروز ایجاد شوند. شایعترین آنها آرتریت روماتوئید و اُستئوآرتریت است.
وضعیت بد بدن
وضعیت بد بدن نیز میتواند باعث درد در پشت سر و گردن شود. وضعیت بد بدن باعث ایجاد فشار در کمر، شانهها و گردن میشود و این فشار ممکن است باعث سردرد شود. ممکن است در زیر جمجمه خود احساس یک درد ضرباندار داشته باشید.
دیسکهای برآمده در ستون فقرات گردنی میتوانند باعث درد گردن و تنش شوند، که میتواند باعث ایجاد نوعی سردرد به نام سردرد سرویکوژنیک شود.
این درد به طور معمول از پشت سر ایجاد شده و احساس میشود. همچنین ممکن است در شقیقهها یا پشت چشم احساس شود. علائم دیگر ممکن است شامل ناراحتی در شانه ها یا بازوها باشند.
سردردهای سرویکوژنیک ممکن است هنگام دراز کشیدن بدتر شوند. برخی از افراد در حقیقت از خواب بیدار میشوند زیرا این درد خواب آنها را مختل میکند. هنگام دراز کشیدن نیز ممکن است مانند وزنه فشاری بالای سر خود احساس کنید.
نورالژی اکسی پیتال
نورالژی اکسی پیتال حالتی است که در صورت آسیب دیدن اعصابی که از نخاع تا پوست سر ادامه دارد، رخ میدهد. اغلب با میگرن اشتباه گرفته میشود. نورالژی اکسی پیتال باعث ایجاد درد تیز و ضرباندار میشود که از گردن شروع میشود و به سمت پوست سر حرکت میکند.
علائم دیگر عبارتند از:
- درد پشت چشمها
- یک احساس خنجر زدن تیز که مانند یک شوک الکتریکی در گردن و پشت سر احساس میشود.
- حساسیت به نور
- پوست سر حساس
- درد هنگام حرکت گردن
درد در سمت راست و پشت سر
سردردهای تنشی
سردردهای تنشی شایعترین علت درد هستند. این سردردها در پشت و سمت راست سر ایجاد میشوند و ممکن است شامل سفتی گردن یا پوست سر باشد. مانند یک درد انقباضی سفت و مبهم است و ضرباندار نیست.
درد در سمت چپ و پشت سر
میگرن
میگرن در هر ناحیهای از سر ممکن است ظاهر شود، اما بسیاری از افراد در سمت چپ سر یا پشت سر آن را تجربه میکنند.
میگرن میتواند باعث ایجاد علائم زیر شود:
- درد شدید و ضرباندار
- هاله
- حالت تهوع
- استفراغ
- چشمهای اشکآلود
- حساسیت به نور یا صدا
سردردهای میگرنی ممکن است از سمت چپ سر شروع شده و سپس در اطراف شقیقه تا پشت سر حرکت کنند.
درد در پشت سر هنگام دراز کشیدن
سردردهای خوشهای
سردردهای خوشهای نادر اما بسیار دردناک هستند. افرادی که سردردهای خوشهای دارند حملات مکرر را تجربه میکنند. این دورهها یا الگوهای حمله ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشند.
سردردهای خوشهای ممکن است باعث درد در پشت سر یا طرفین سر شوند. ممکن است هنگام دراز کشیدن بدتر شوند. علائم دیگری که باید مراقب آنها باشید شامل این موارد است:
- درد تیز، نافذ، سوزاننده
- بیقراری
- تهوع
- اشکریزی بیش از حد
- گرفتگی بینی
- افتادگی پلک
- حساسیت به نور و صدا
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در این موارد باید به پزشک مراجعه کنید:
- شروع به تجربه سردردهای جدید میکنید که بیش از چند روز طول میکشد.
- سردردها در فعالیتهای عادی شما اختلال ایجاد میکند.
- درد در نزدیکی شقیقه با حساسیت همراه است.
- هرگونه تغییر جدید در الگوهای سردرد را تجربه میکنید.
اگر به سردرد شدید بدتر از هر زمان دیگری مبتلا شدید یا سردردهای شما به تدریج بدتر میشوند، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اگر دردتان در حدی شدید است که دیگر فکرتان کار نمیکند، به اورژانس مراجعه کنید.
برخی علائم وجود دارد که نشان دهنده وضعیت اضطراری است. اگر علاوه بر سردرد، علائم زیر را نیز تجربه میکنید، به دنبال فوریتهای پزشکی باشید:
- تغییرات ناگهانی در شخصیت شما، از جمله تغییرات خلقی غیرمعمول یا پریشانی
- تب، سفتی گردن، گیجی و کاهش هوشیاری تا جایی که در تلاش برای تمرکز روی مکالمه هستید.
- اختلالات بینایی، لکنت زبان، ضعف (از جمله ضعف در یک طرف صورت) و بیحسی در هر نقطه از بدن
- سردردهای شدید به دنبال ضربه به سر
- سردردهایی که به طور ناگهانی و به صورت عادی بروز نمیکنند، به خصوص اگر شما را بیدار کرده باشند.
چگونه درد پشت سر درمان میشود؟
علائم بسیاری از سردردها را میتوان با داروهای ضد درد مانند استامینوفن (تایلنول) بدون نسخه کاهش داد. در صورت داشتن سردردهای مزمن برخی از داروها مانند استحکام فوق العاده تیلنول میتوانند به شما کمک کنند.
درمان زمانی موثر است که مبتنی بر علت دقیق سردرد شما باشد.
درمان سردردهای ناشی از آرتروز
برای کاهش التهاب، بهتر است سردردهای ناشی از آرتروز با ضد التهاب و گرما درمان شوند.
درمان سردردهای ناشی از وضعیت بد بدن
سردردهای ناشی از وضعیت بد بدن میتوانند بلافاصله با استامینوفن درمان شوند. در دراز مدت میتوانید با بهبود وضعیت بدن خود این سردردها را درمان کرده یا از آنها پیشگیری کنید. یک صندلی کار ارگونومیک با پشتیبانی مناسب از کمر بخرید و هر دو پا را روی زمین قرار دهید.
درمان سردردهای ناشی از فتق دیسک
سردردهای ناشی از فتق دیسک به درمان بیماری زمینهای متکی هستند. درمان فتق دیسک شامل فیزیوتراپی، کشش ملایم، دستکاری عمل کایروپراکتیک، تزریق اپیدورال برای التهاب و در صورت نیاز جراحی است. نتایج خوب را میتوان از طریق ورزش حفظ کرد.
درمان نورالژی اکسی پیتال
درمان نورالژی اکسی پیتال ممکن است از طریق ترکیبی از گرما درمانی، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، فیزیوتراپی، ماساژ و شل کنندههای عضلانی انجام شود. در موارد شدید، ممکن است پزشک برای تسکین فوری ماده بیحس کننده موضعی را در ناحیه اکسی پیتال تزریق کند. این گزینه درمانی میتواند تا 12 هفته طول بکشد.
درمان سردردهای تنشی
سردردهای تنشی معمولاً با مسکنهای بدون نسخه درمان میشوند. پزشک ممکن است داروهای تجویزی را برای سردردهای شدید و تنشی مزمن تجویز کند. پزشک همچنین ممکن است داروهای پیشگیرانه مانند داروهای ضد افسردگی یا شل کننده عضلات را برای کاهش سردرد در آینده تجویز کند.
درمان میگرن
برای میگرن، پزشک ممکن است یک داروی پیشگیری مانند مسدود کننده بتا و یک داروی فوری برای تسکین درد تجویز کند.
برخی از داروهای بدون نسخه به طور ویژه برای میگرن طراحی شدهاند. این موارد ممکن است برای میگرن خفیف موثر باشند، اما در موارد شدید تاثیری ندارند. پزشک همچنین ممکن است به شما در یافتن علت میگرن کمک کند تا بتوانید از این محرکها جلوگیری کنید.
درمان سردردهای خوشهای
درمان سردردهای خوشهای به کوتاه کردن دوره سردرد، کاهش شدت حملات و جلوگیری از وقوع حملات بیشتر کمک میکند.
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تریپتانها که برای درمان میگرن نیز استفاده میشوند و میتوانند برای تسکین سریع تزریق شوند.
- اکترئتید، یک نسخه مصنوعی تزریقی از هورمون مغز، سوماتوستاتین
- بیحس کنندههای موضعی
روشهای پیشگیری ممکن است شامل این موارد باشد:
- کورتیکواستروئیدها
- مسدود کنندههای کانال کلسیم
- ملاتونین
- مسدود کنندههای عصب
در موارد بسیار شدید، ممکن است از جراحی استفاده شود.