مگنت تراپی برای دیسک کمر، یکی از روشهای درمانی جدید است که بسیاری از افراد مبتلا به کمردرد و گردن درد، بعد از اینکه امیدشان را به اقدامات پزشکی سنتی از دست دادند، به سراغ آن رفتهاند. از این گذشته، با نتایج بسیار ضدونقیضی که روشهای طب سنتی حاصل میکنند، بیماران باید به دنبال روشهای امیدبخشی برای تسکین دردشان باشند. یکی از این روشها، مگنت تراپی (درمان با استفاده از آهنربا) است که خیلی بهتر از اعتیاد به مخدرها و مواد افیونی میباشد که در قرصهای خطرناک کنترلکننده درد یا بهتر از معلول شدن براثر جراحیهای بسیار تهاجمی است.
در این مقاله، توضیحاتی در مورد مگنت تراپی که برای درمان بیرونزدگی دیسکهای بین مهرهای ستون فقرات استفاده میشود، ارائه میشود. در اینجا نحوه کارکرد مگنت تراپی و مزایای واقعی آن را که ممکن است برای بیماران مبتلا به دیسک کمر فراهم شود، بررسی خواهیم کرد.
افتادگی (پرولاپس) دیسک / بیرونزدگی دیسک / برآمدگی یا بالجینگ دیسک چیست؟
افتادگی یا پرولاپس دیسک (که عموماً به آن لغزش یا دررفتگی دیسک میگویند)، اغلب باعث درد شدید کمر میگردد که به سایر قسمتهای بدن نیز کشیده میشود. قبل از این که به بررسی دلایل بپردازیم، درک ساختار ستون فقرات مهم است. همانطور که در تصویر بالا نشان داده شده است، ستون فقرات از استخوانهای زیادی به نام مهره تشکیل شده است که تقریباً دایرهای شکل هستند و بین هر مهره یک دیسک قرار دارد. این دیسکها از بافتی قوی و لاستیک مانندی ساخته شدهاند که به ستون فقرات اجازه میدهد تا انعطافپذیر باشد و دارای قسمت بیرونی فیبری قویتر و قسمت میانی ژلهای نرمتری به نام «هسته پالپوس (هستهی ژلاتینی)» است.
نخاع که شامل اعصابی است که از مغز میآیند، توسط ستون فقرات محافظت میشود. رشتههای اعصاب نخاعی از بین مهرهها خارج میشوند تا پیامها را در بین قسمتهای مختلف بدن منتقل کنند. رباطهای محکمی به مهرهها متصل هستند و محافظت و قدرت بیشتری به ستون فقرات میدهند و کنار آنها، عضلات مختلفی وجود دارند که حول ستون فقرات هستند و به قسمتهای مختلفی از ستون فقرات متصل شدهاند.
وقتی افتادگی دیسک دارید، دیسک درواقع نمیلغزد. اتفاقی که میافتد این است که بخشی از قسمت نرم داخلی دیسک (به نام هسته پالپوس – The Nucleus Pulposus) به خاطر ضعف در قسمت خارجی دیسک بیرون میزند (فتق) و ممکن است این دیسک بیرون زده به ساختارهای مجاور مانند عصبی که از نخاع میآید فشار وارد کند. به دلیل فشاری که دیسک برآمده بر روی ریشه عصب وارد میکند، درد شدید و علائم دیگری در پا به وجود خواهد آمد.
مقداری التهاب نیز در اطراف قسمت افتاده دیسک ایجاد میشود و این امر، تحمل درد را حتی بدتر میکند. توصیه معمول در این موارد این است که تا حد ممکن فعالیتهای عادی خود را انجام دهید. بسته به شرایطی که وجود دارد، به طور کلی پزشکان از برخی از داورهای استروئیدی استفاده میکنند، یا عمل جراحی انجام میدهند یا مصرف برخی داروها را برای مدت طولانی برای بیماران خود تجویز میکنند، اما بهتر است بدانید که این عارضه را میتوان بدون هیچ دارویی، بدون هیچ آزمایش گرانقیمتی مانند ام آر آی و البته بدون جراحی درمان کرد.
چه عواملی باعث بیرونزدگی دیسک کمر میشوند؟
این عجیب است اما واقعیت این است که هنوز مشخص نیست چرا برخی از افراد دچار دیسک کمر میشوند در صورتی که افراد دیگری حتی وقتی که کار مشابهی را با افراد مبتلا شده انجام میدهند یا همان اجسام را بلند میکنند، دچار چنین عارضهای نمیشوند.
این مسئله میتواند دلایل زیادی داشته باشد و به نظر میرسد برخی از افراد ممکن است در قسمت بیرونی دیسک آسیب دیده، ضعفی داشته باشند و از این رو کارهای مختلف باعث میشود قسمت نرمتر داخلی دیسک، از طریق قسمت ضعیف خارجی دیسک برآمده یا پرولاپس شود. به عنوان مثال، حتی عطسه کردن، خم شدن به صورتی نادرست، بلند شدن اجسام سنگین در حالتی نامناسب ممکن است باعث وارد شدن فشار بیش از حد بر روی دیسک و بیرونزدگی آن شود.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به افتادگی دیسک را افزایش دهند عبارتند از: شغلی که لازم به بلند کردن زیاد اجسام باشد، شغلی که لازم به نشستن برای مدت طولانی باشد (مانند رانندگی)، ورزشهای تحمل وزن (بلند کردن وزنه و غیره)، سیگار کشیدن، چاقی و افزایش سن (با بالا رفتن سن، دیسکهای کمر به احتمال زیاد دچار ضعف و تحلیل میشوند).
علائم بیرونزدگی دیسک کمر
درد ریشه عصبی (معمولاً درد سیاتیک)
اصطلاح سیاتیک به معنی درد ریشه عصبی عصب سیاتیک است. عصب سیاتیک، عصب بزرگی است که از چندین عصب کوچکتر تشکیل شده که از طناب نخاعی واقع در پایین کمر خارج میشود و تا باسن و تا پایین ساق پا کشیده میشود. برای هر پا یک عصب سیاتیک وجود دارد.
درد ریشه عصبی دردی است که به دلیل فشرده شدن عصب خارج شده از نخاع توسط دیسک بیرون زده رخ میدهد (عصب درگیر شده) یا در اثر التهاب ناشی از بیرونزدگی دیسک تحریک میشود. به دلیل فشار وارد شده به ریشه عصب، جریان خون متوقف یا کند میشود و از این رو حتی اگر مشکل از ناحیه کمر باشد، علاوه بر کمردرد، در طول عصب نیز احساس درد خواهید کرد؛ بنابراین، ممکن است در پای خود تا پایین ساق پا احساس درد کنید.
درد ریشه عصبی ممکن است از خفیف تا شدید باشد، اما اغلب بدتر از کمر درد است. در صورت بیرونزدگی دیسک کمر، عصب سیاتیک شایعترین آسیب عصبی است که رخ خواهد داد.
کمر درد
درد اغلب شدید است و معمولاً به صورت ناگهانی بروز میکند. درد معمولاً با صاف دراز کشیدن کاهش مییابد و در صورت حرکت دادن کمر، سرفه یا عطسه اغلب بدتر میشود. اگرچه تحقیقات نشان داده است که برخی از افراد دچار بیرونزدگی دیسک کمر، هیچ علامتی ندارند.
تصور میشود که علائم به طور عمده در صورتی رخ میدهند که بیرونزدگی دیسک باعث فشرده شدن عصب یا تحریک آن میشود. این وضعیت شاید در همه موارد اتفاق نیافتد.
سایر علائم ریشه عصبی
تحریک یا فشار بر روی عصب مجاور ستون فقرات، همچنین ممکن است باعث احساس سوزن سوزن شدن، بیحسی یا ضعف در بخشی از باسن، پا یا کف پا شود. محل دقیق و نوع علائم بستگی به این دارد که کدام عصب تحت تأثیر قرار گرفته باشد.
در بعضی موارد دیده میشود که پای بیماران برای تحمل وزن بدن بسیار ضعیف شده و بیمار مکرراً زمین میخورد یا مجبور است از واکر، عصا و چوب زیر بغل و وسایل کمکی دیگر برای راه رفتن استفاده کند.
انواع مگنت تراپی برای مشکلات دیسک کمر
مگنت تراپی نوعی درمان جایگزین است که در آن از میدانهای مغناطیسی برای درمان مشکلات و شرایط پزشکی استفاده میشود. در این روش، آهنرباهای (مگنت) دائمی در نزدیکی بدن قرار میگیرند تا باعث ترمیم سریع استخوانها، تسكین درد و سایر اثرات درمانی شوند. پزشکان این تکنیک را معمولاً به عنوان درمانی برای اختلالات مفصلی و مشکلات کمر توصیه میکنند.
طیف گستردهای از مگنت تراپیهای مختلف برای درمان سیاتیک و کمردرد استفاده میشود. متداولترین نوع آنها، آیتمهای زینتی مغناطیسی مانند دستبند، انگشتر و گردنبند مغناطیسی هستند. کمربندهای مغناطیسی، کفی کفش، جلیقه و مچبند مغناطیسی نیز وجود دارد.
برخی از بیماران ترجیح میدهند از آهنرباهای بزرگ طبی به طور مستقیم در محل دچار درد و آسیب استفاده کنند، درحالیکه برخی دیگر به قدرت شفابخشی آب مغناطیسی که از طریق فنجانهای مغناطیسی تولید میشود اعتقاد دارند.
همچنین آهنرباهای پزشکی حرفهای وجود دارد که فقط برای استفاده تحت کنترل و مراقبت پزشک یا درمانگر قابل استفاده هستند. گزینههای بسیار زیادی از مگنت تراپی با قیمتهای کم تا زیاد وجود دارد.
مگنت تراپی برای فتق دیسک کمر چگونه عمل میکند؟
ظاهراً مگنت تراپی با جذب ذرات باردار و ذرات کوچک فلز در خون میتواند تأثیرات مثبتی در درمان درد بیماران داشته باشد. به طور تئوریکی، این تکنیک گردش خون را افزایش میدهد و پاسخ بهبودی بدن در یک منطقه مشخص را تسریع میکند. چگونگی این کار، حتی از لحاظ تئوری، بدون اینکه آهنربا در نزدیکی منبع درد باشد، از عهده ما خارج است؛ زیرا همانطور که میدانید دیسک بین مهرهای آسیب دیده در اعماق آناتومی ستون فقرات قرار دارد. به علاوه، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد جذب خون به قسمت بیرون زدهی دیسک بیشترین تأثیر را در بهبود آن دارد، زیرا دیسک خود هیچ رگ خونی ندارد.
تحقیقات تاکنون هیچ اثبات قطعی را در مورد مفید بودن مگنت برای بیماران ارائه نکردهاند. ثابت نشده است که این تکنیک میتواند موجب تسکین درد شود و نتایج درمانی با هر درمان دارونما مطابقت دارد. بااینوجود، به طور قطعی قرار گرفتن در معرض طولانیمدت در میدانهای مغناطیسی قدرتمند باعث ایجاد واکنشهای منفی در سلامتی و حتی مرگ شده است.
موارد منع مصرف
- وجود عفونت حاد – بهخصوص سل عفونی (سپتیک)
- کانون خونریزی کننده – (زخم خونریزی کننده) به دلیل اثر اتساع عروق میتواند خونریزی بیشتر را تحریک کند.
- قرار داشتن پیس میکر (ضربان ساز) قلب
- بارداری – به این دلیل که میتواند منجر به صدماتی در جنین شود.
- وجود تومورها – زیرا میتوانند پراکنده شوند.
- بیمارانی که تحت درمان با هیدروکورتیزون هستند.
- در صورت انسداد عروق، زیرا عنصر انسدادی میتواند آزاد شود و قسمت دیگری از بدن را مسدود کند و باعث آسیب بیشتر شود.
- دیابت نوجوانان – که در طول درمان BGL ،PMF باید کنترل شود.
عوارض جانبی
برخی از افرادی که از مگنت تراپی استفاده کردهاند، برخی عوارض جانبی را گزارش دادهاند مانند:
- درد
- حالت تهوع
- سرگیجه
البته این عوارض جانبی نادر هستند.